Welk probioticum adviseer je?

Probiotica vind je in verschillende vormen, samenstellingen en hoeveelheden. Maar waar let je op als je een probioticum wilt inzetten?

Er zijn onafhankelijke, wetenschappelijke organisaties die richtlijnen ontwikkeld hebben, bijvoorbeeld met aandachtspunten waaraan een probiotisch product moet voldoen en welke informatie minimaal op de verpakking moet staan.

Bekijk de richtlijn voor consumenten van de International Scientific Association of Probiotics and Prebiotics (ISAPP). Daar vind je ook duidelijke infographics over microbiotia, pre- en probiotica.

Een praktisch tool voor het kiezen van het juiste probioticum bij verschillende indicaties en patiëntengroepen in een klinische setting is ontwikkeld door de Alliance for Education on Probiotics (AEProbio). 

Praktische aanbevelingen

Door onder andere de FAO/WHO en IPA Europe (de Europese tak van de International Probiotics Association) zijn er verschillende rapporten en richtlijnen opgesteld. Deze documenten vormen de basis voor onderstaande lijst met aandachtspunten. Voor de volledigheid wordt er voor elk aandachtspunt in de toelichting ook informatie over de Lactiparacaseibacillus paracasei Shirota gegeven.

Correcte en volledige weergave van de naam en aantallen kolonievormende eenheden

Op een etiket moet de volgende informatie staan:

– de volledige bacterienaam tot op stam-niveau
– het minimale aantal levende bacteriën (aan het einde van de houdbaarheidsdatum)

Het vermelden van alleen de geslacht- en soortnaam is onvoldoende om een bacterie te definiëren. De aantallen levende bacteriën wordt vermeld in kolonievormende eenheden (kve) oftewel colony forming units (cfu).

Kies een product waarop staat hoeveel levende bacteriën er aan het einde van de houdbaarheidsdatum inzitten. Omdat het aantal cfu’s kan afnemen tijdens de bewaarperiode is alleen het noemen van het aantal bacteriën ten tijde van de productie niet voldoende. Aan het einde van de houdbaarheidsdatum bevat een flesje Yakult van 65 ml gegarandeerd 20×109 levende bacteriën. Dit aantal wordt voor elke batch gecontroleerd en bevestigd door het kwaliteitslaboratorium.

Probiotische stammen moeten veilig zijn

  • Melkzuurbacteriën zoals lactobacillen worden al eeuwenlang gebruikt en gegeten in gefermenteerde voedingsmiddelen maar ze hebben niet allemaal de GRAS status.
  • Een producent van probiotische producten moet kunnen aantonen dat zowel de gebruikte bacteriestam(men) als het eindproduct veilig zijn.
  • De Lactiparacaseibacillus paracasei Shirota bacterie heeft de GRAS-status en wordt al ruim 85 jaar geconsumeerd.

Wetenschappelijk bewijs voor de overleving in het maagdarmkanaal

  • Om probiotica genoemd te mogen worden moet een bacteriestam na consumptie levend in de darmen aankomen.
  • Niet alleen de bacteriestam(men) maar ook het eindproduct (zuiveldrank, pil, poeder) moet getest zijn op overleving aangezien de formulering van een product ook van invloed is.
  • Onder andere TNO heeft de overleving van de L. paracasei Shirota onderzocht een bevestigd in een klinische studie met vrijwilliger die dagelijks een flesje Yakult dronken.

Wetenschappelijk bewijs ter bevestiging van de werkzaamheid

  • Controleer of er wetenschappelijke studies (humane studies) zijn uitgevoerd met het eindproduct (dus niet alleen de stam of afzonderlijke stammen) en wat de klinische eindpunten waren van het onderzoek.
  • Er zijn ruim 100 peer-reviewed publicaties beschikbaar van klinisch onderzoek met de L. paracasei Shirota.

Bronnen

IPA Europe document
FDA GRAS document
Hill et al. (2014) Nature Reviews Gastroenterology & Hepatology 11:506-514S
Spanhaak, S., et al. The effect of consumption of milk fermented by Lc strain Shirota on the intestinal microflora and immune parameters in humans. Eur J Clin Nutr, 52, 899-907 (1998).